Mèo bị táo bón là một vấn đề sức khỏe không hiếm gặp, và nó có thể gây ra nhiều rắc rối cho cả mèo và chủ nhân của chúng. Táo bón ở mèo có thể xuất hiện với nhiều nguyên nhân khác nhau và cần được giải quyết một cách cẩn thận để đảm bảo sự thoải mái trong sinh hoạt và sức khỏe của mèo. Trong bài viết này, hãy cùng Monspet tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, và cách điều trị cho tình trạng mèo không đi vệ sinh được nhé.
Mèo bị táo bón là như thế nào?
Táo bón được định nghĩa là sự tích tụ phân bất thường trong đại tràng dẫn đến khó khăn trong việc đi đại tiện. Điều này có thể dẫn đến mèo sẽ giảm tần suất đi đại tiện hoặc mèo không đi vệ sinh được. Phân được giữ lại ở đại tràng (ruột già).
Vì một trong những chức năng chính của đại tràng là hấp thụ nước nên phân bị giữ lại sẽ trở nên cứng và khô, khiến việc thải phân ra ngoài càng khó khăn hơn. Mèo bị táo bón sẽ căng thẳng khi cố gắng đại tiện, dẫn đến đau bụng.
Một số con mèo bị táo bón có thể thải ra một lượng nhỏ phân lỏng hoặc máu do gắng sức quá mức. Đôi khi, phân lỏng có thể bị nhầm lẫn với bệnh tiêu chảy ở mèo. Nhưng trên thực tế, khi mèo gắng sức đại tiện, một lượng nhỏ phân lỏng có thể bị ép ra xung quanh khối phân cứng.
Hầu hết mèo sẽ đi “nặng” (đi đại tiện) khoảng 24 đến 36 giờ một lần. Nếu mèo của bạn đi đại tiện ít hơn bình thường, hoặc căng thẳng khi cố gắng ị hoặc không để lại chút “cặn” nào trong khay vệ sinh thì có thể đó là vấn đề do táo bón. Đây là một vấn đề phổ biến ở mèo và thường ở mức độ nhẹ để bạn có thể khắc phục bằng các phương pháp điều trị mèo bị táo bón tại nhà.
Nếu việc mèo không đi vệ sinh được xảy ra không thường xuyên thì bạn không cần phải lo lắng, nhưng bạn nên liên hệ với bác sĩ thú y nếu điều này thường xuyên xảy ra hoặc nếu mèo đã không đi đại tiện hơn 48 đến 72 giờ. Mèo bị táo bón đôi khi có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chưa kể đến việc gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày của mèo.
Nguyên nhân khiến mèo bị táo bón?
Táo bón có thể xảy ra nếu thức ăn không di chuyển bình thường qua đường ruột. Các yếu tố góp phần gây táo bón cho mèo của bạn có thể bao gồm:
- Đau hoặc các vấn đề khác ở cột sống
- Lo lắng hoặc căng thẳng
- Đau khớp, chấn thương vùng chậu dẫn đến ống chậu bị hẹp
- Chế độ ăn thực phẩm khô (có thể khiến mèo bị táo bón và mất nước)
- Chế độ ăn của mèo không đủ chất xơ
- Một vật cản như xương hoặc dây chặn đại tràng
- Vấn đề về thận
- Búi lông ở mèo hoặc chải lông quá mức (dẫn đến mọc thêm lông ở đường tiêu hóa)
- Megacolon ở mèo
- Bệnh viêm đường ruột truyền nhiễm ở mèo
- Dị ứng
- Vấn đề về thần kinh
- Các vị trí hẹp, khối u hoặc các vấn đề khác bên trong ruột non
- Bệnh ung thư
- Các bệnh mãn tính như cường giáp, tiểu đường hoặc bệnh thận
- Túi hậu môn bị vỡ hoặc bị ảnh hưởng (cũng có thể gây đau khi đại tiện)
- Bệnh quanh hậu môn
- Béo phì và/hoặc thiếu tập thể dục
Mặc dù những con mèo già bị táo bón thường xuyên hơn những con mèo con nhưng tình trạng này có thể phát triển ở mèo thuộc bất kỳ giống hoặc độ tuổi nào ăn chế độ ăn ít chất xơ hoặc không uống đủ nước.
Cùng chủ đề:
Megacolon là gì?
Megacolon (thuật ngữ chỉ tình trạng đại tràng giãn ra và yếu gây táo bón nặng) là nguyên nhân gây táo bón phổ biến nhất ở mèo. Trong tình trạng này, các cơ của đại tràng bị suy yếu không thể đẩy phân ra khỏi đại tràng. Có thể là do tổn thương thần kinh, vấn đề về cơ bên trong niêm mạc đường ruột, hoặc cả hai.
Megacolon có thể được coi là tình trạng nguyên phát hoặc tình trạng thứ phát sau khi mèo bị táo bón lâu dài. Khi đại tràng trở nên căng phồng do phân ở trong cơ thể một thời gian dài, khả năng co bóp của nó có thể bị giảm hoặc mất đi dẫn đến chứng phình đại tràng. Phân sau đó tích tụ trong đại tràng phình to và gây căng cứng bất thường.
Táo bón ở mèo và megacolon được chẩn đoán như thế nào?
Trong hầu hết các trường hợp, chẩn đoán táo bón ở mèo có thể được thực hiện dựa trên các dấu hiệu lâm sàng và tiền sử bệnh của mèo. Mèo bị táo bón thường cố gắng đại tiện không thành công và có thể kêu gào vì đau. Phân khi đi qua đại tràng sẽ cứng và khô. Con mèo cũng có thể có dấu hiệu thờ ơ, chán ăn, đau bụng, chướng bụng và nôn mửa.
Trừ khi mèo của bạn bị béo phì hoặc căng thẳng, bác sĩ thú y thường có thể sờ nắn hoặc cảm nhận phân đang tích tụ trong ruột. Các xét nghiệm sâu hơn có thể cần thiết để chẩn đoán nguyên nhân gây táo bón.
Các xét nghiệm này có thể bao gồm chụp X-quang bụng và xương chậu để tìm kiếm chấn thương xương chậu, hẹp đường ra của ruột (do vấn đề trước đó) hoặc khối u, cùng với kiểm tra máu và thử nghiệm nước tiểu để tìm kiếm các tình trạng bệnh lý cơ bản có thể góp phần gây tình trạng mèo không đi vệ sinh được. Chụp X quang cũng là xét nghiệm chính để chẩn đoán tình trạng mèo bị táo bón.
Biểu hiện bệnh táo bón ở mèo là gì?
Thông thường, phân mèo có hình dạng đẹp, màu nâu đậm và đủ ẩm để cát vệ sinh có thể dính vào.
Các biểu hiện bệnh táo bón ở mèo bao gồm phân cứng, khô, nằm bên trong hoặc bên ngoài hộp vệ sinh (sự khó chịu khi cố gắng đi đại tiện có thể khiến mèo rời khỏi hộp vệ sinh trước khi thực sự đi đại tiện xong).
Các triệu chứng mèo bị táo bón khác có thể bao gồm:
- Vào và ra thùng vệ sinh nhiều lần khi cần đi đại tiện.
- Căng thẳng hoặc kêu gào trong hộp vệ sinh.
- Tránh xa khỏi hộp vệ sinh.
- Không thể đi đại tiện.
Nếu bạn nhận thấy dấu hiệu khó chịu khi mèo sử dụng hộp vệ sinh, hãy liên hệ với bác sĩ thú y vì điều này có thể cho thấy các vấn đề nghiêm trọng về đường tiết niệu.
Vì táo bón là triệu chứng của các vấn đề sức khỏe khác nên bạn cũng có thể thấy các dấu hiệu của tình trạng cơ bản, có thể bao gồm:
- Giảm sự thèm ăn
- Uống nhiều hay ít nước
- Lẩn trốn
- Khó nhảy lên cao
- Mất cơ bắp
- Giảm cân
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Đi tiểu nhiều hơn
- Bước đi cứng nhắc
Nếu mèo của bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây, có hoặc không có tình trạng táo bón, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y.
Một số cách chữa mèo không đi ngoài được?
Mặc dù một số vấn đề mèo bị táo bón ở mức độ nhẹ và có thể được điều trị bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và lối sống, cùng với các biện pháp khắc phục tại nhà. Nhưng nếu một số vấn đề có thể nghiêm trọng và sẽ cần sự tư vấn của bác sĩ thú y. Các vấn đề nghiêm trọng có thể trở thành trường hợp khẩn cấp.
Mèo bị táo bón phải được điều trị càng sớm càng tốt để giảm nguy cơ tổn thương vĩnh viễn do đại tràng bị căng cứng kéo dài.
Để điều trị cho mèo không đi vệ sinh được, phải xác định được nguyên nhân gây bệnh và khắc phục nếu có thể. Phải loại bỏ phân bị tắc nghẽn và ngăn chặn tái phát. Nếu mèo không thể tiểu tiện hoặc đi đại tiện, hoặc có biểu hiện đau khi tiểu tiện hoặc đại tiện, đây được coi là tình trạng khẩn cấp cần thú y can thiệp ngay lập tức.
Trước tiên, bác sĩ thú y có thể thực hiện bất kỳ xét nghiệm chẩn đoán thích hợp nào, sau đó yêu cầu truyền dịch hoặc thụt rửa đại tràng để giảm đau ngay lập tức và kê đơn thuốc hoặc khuyến nghị dùng thuốc không kê đơn.
Hãy nhấn mạnh rằng cần phải có chuyên môn về thú y để thực hiện việc thụt rửa đại tràng một cách an toàn và hiệu quả – không nên thực hiện việc này tại nhà vì một số loại thuốc xổ được thiết kế cho con người lại gây độc cho mèo.
Nếu mèo bị tình trạng táo bón kéo dài hoặc bị táo bón nghiêm trọng (không có khả năng tự đi đại tiện), mèo có thể bị chứng phình đại tràng (megacolon), đây là tình trạng đại tràng phình to hoặc mở rộng ngoài kích thước bình thường.
Những con mèo bị táo bón mãn tính hoặc megacolon không đáp ứng với điều trị y tế có thể cần phải cắt bỏ phần ruột già bị ảnh hưởng. Điều trị bằng phẫu thuật bao gồm việc cắt bỏ phần đại tràng bị ảnh hưởng, trong một thủ thuật được gọi là cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ đại tràng. Hầu hết mèo đều hồi phục rất tốt và có ít tác dụng phụ sau cuộc phẫu thuật này.
Hoặc trong trường hợp những con mèo bị táo bón nặng hơn có thể cần sử dụng các loại thuốc kích thích sự co bóp của ruột. Liều lượng của các loại thuốc này sẽ được điều chỉnh theo nhu cầu để đạt được tác dụng mong muốn. Lý tưởng nhất là mèo nên đi đại tiện ít nhất mỗi hai ngày một lần.
Theo thời gian, mèo có thể phát triển sự kháng thuốc, đòi hỏi phải tăng liều lượng thuốc hoặc thay đổi phương pháp điều trị. Bạn không nên thay đổi cách thức điều trị cho mèo mà không tham khảo ý kiến bác sĩ thú y.
Quan trọng là bạn phải đảm bảo luôn có hộp cát sạch sẽ để khuyến khích mèo đi đại tiện thường xuyên. Đối với mèo lông dài, việc chải lông đều đặn có thể giúp mèo giảm việc nuốt phải lông. Trong khi “thuốc trị búi lông” hoặc chế độ ăn giảm nguy cơ búi lông có thể giúp giảm nguy cơ gây táo bón ở mèo.
Cách điều trị táo bón ở mèo: Biện pháp khắc phục tại nhà
Những biện pháp chữa mèo bị táo bón tại nhà này có thể giúp giảm bớt tình trạng táo bón của mèo:
- Giảm thiểu căng thẳng và lo lắng.
- Tăng cường tập thể dục để giúp giảm cân, giảm lo lắng và thúc đẩy ruột hoạt động bình thường.
- Hãy thử một chế độ ăn mới (thịt cừu, thịt gà, các thành phần hạn chế đặc biệt hoặc chế độ ăn không gây dị ứng) để giảm viêm và cho phép ruột di chuyển thức ăn bình thường.
- Hãy thử các loại thực phẩm giàu chất xơ, một thìa cà phê bí ngô xay nhuyễn một hoặc hai lần một ngày hoặc cho mèo ăn gừng như một phương thuốc tự nhiên.
- Cung cấp men vi sinh.
- Giúp mèo duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Thuốc nhuận tràng không kê đơn (tham khảo ý kiến bác sĩ thú y vì chúng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng ở mèo mắc các bệnh tiềm ẩn hoặc mãn tính).
Tôi có nên theo dõi tình trạng táo bón của mèo không?
Ban đầu, hãy theo dõi tần suất đi vệ sinh trong hộp vệ sinh của mèo và độ đặc của phân ít nhất hai lần một tuần, sau đó là hàng tuần hoặc hai tuần một lần.
Nếu bạn thấy phân cứng, khô hoặc nếu bạn nhận thấy mèo phải gắng sức khi đại tiện hoặc có các triệu chứng táo bón khác, hãy liên hệ với bác sĩ thú y – đặc biệt nếu mèo bị tiêu chảy thì đây là một nguyên nhân do mất nước và có thể nhanh chóng trở thành vấn đề lớn khác.
Tài liệu tham khảo:
animergevets.com/site/blog/2021/01/15/constipation-dogs-causes-symptoms-treatment
vcahospitals.com/know-your-pet/constipation-in-cats
Lê Vân Anh là founder của website Monspet, và hiện cũng đang là một foster – chuyên cứu hộ nhiều chó mèo lang thang cơ nhỡ. Từ kinh nghiệm thực tế và luôn cố gắng học hỏi các thông tin mới đã giúp cô ấy có được khá nhiều kiến thức và kĩ năng trong hoạt động cứu hộ, chăm sóc động vật. Bạn có thể theo dõi thêm về cô ấy tại đây:
