Có lẽ câu hỏi phổ biến nhất mà những người nuôi thú cưng hỏi bác sĩ thú y của họ là “Tôi nên cho chó ăn gì?” Cho chó ăn một lượng thích hợp với chế độ ăn uống cân bằng là rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của chó. Để hiểu cách thức và cách cho chó ăn, bạn cần hiểu nhu cầu thức ăn dinh dưỡng cho chó là gì và những yêu cầu này đã phát triển như thế nào qua quá trình tiến hóa sinh học.
Vì chó là động vật ăn thịt, điều này không có nghĩa là chúng cần ăn chế độ ăn phải có thịt?
Chó là một trong các loài thuộc bộ ăn thịt, chúng là một nhóm lớn động vật có vú có chung cấu trúc răng. Nhu cầu ăn uống của động vật theo chế độ khác nhau. Một số loài của nhóm này có yêu cầu tuyệt đối về thịt trong chế độ ăn của chúng (được gọi là động vật ăn thịt bắt buộc hoặc động vật ăn thịt chủ yếu), trong khi những loài khác có thể đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của chúng thông qua việc ăn nguyên liệu thực vật (động vật ăn cỏ) hoặc kết hợp thịt và thực vật (động vật ăn tạp). Mèo là một ví dụ về một động vật ăn thịt bắt buộc, bò là một ví dụ về động vật ăn cỏ, và chó và người là hai ví dụ về động vật ăn tạp.
Do nhu cầu ăn của chó, cả cấu trúc răng và đường ruột của chúng đã trở nên thích nghi với chế độ ăn tạp. Điều này có nghĩa là, trong những trường hợp bình thường, chó có thể đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của chúng bằng cách ăn kết hợp thức ăn động vật và thực vật. Nguồn protein và chất béo ít quan trọng hơn chất lượng và khả năng tiêu hóa của các thành phần thiết yếu này trong chế độ ăn của chó. Chó có thể phát triển khỏe mạnh nếu chúng được cho ăn một chế độ ăn chay cân bằng hợp lý. Tuy nhiên, chế độ ăn toàn thịt sẽ không cân bằng và không đáp ứng tất cả các yêu cầu dinh dưỡng của chó.
Khi nghiên cứu về dinh dưỡng cơ bản và thực nghiệm đã mở rộng kiến thức về dinh dưỡng chó, người ta biết rằng chế độ ăn uống cân bằng cũng phải bao gồm một lượng khoáng chất, vitamin, axit amin thiết yếu nhất định (từ protein) và axit béo thiết yếu cụ thể (từ chất béo). Những thành phần này là cần thiết để xây dựng và duy trì mô và thực hiện các phản ứng sinh học, và số lượng cần thiết khác nhau đôi chút với giai đoạn sống của chó (chó con, dậy thì, trưởng thành, mang thai, già).
Tôi đã nói rằng chó không thể tiêu hóa carbohydrate. Điều này có đúng không?
Để đáp ứng nhu cầu năng lượng của chúng, chó đã tiến hóa để sử dụng protein và chất béo làm nguồn năng lượng chính, nhưng chúng cũng có thể sử dụng carbohydrate để làm năng lượng. Việc hệ thống tiêu hóa của chó tạo ra các enzyme đặc trưng cho việc tiêu hóa tinh bột và đường cho thấy chúng có khả năng tiêu hóa carbohydrate. Tuy nhiên, carbohydrate phức tạp như hạt thóc vậy, chúng sẽ dễ tiêu hóa hơn khi được nấu chín.
Tôi đã nghe nói rằng chó chỉ nên ăn thức ăn sống và chó không thể tiêu hóa thức ăn chín đúng cách. Điều này có đúng không?
Chó được thuần hóa đã thích nghi qua hàng thiên niên kỷ để tiêu thụ chế độ ăn uống được cung cấp bởi con người, bao gồm cả thực phẩm đã được nấu chín. Như đã đề cập ở trên, chó thực sự có thể tiêu hóa carbohydrate phức tạp dễ dàng hơn một khi chúng đã được nấu chín. Cho ăn chế độ ăn sống có thể mang lại một số rủi ro cho chó cũng như những người trong nhà, đặc biệt là những người còn trẻ hoặc bị suy giảm miễn dịch.
Các yêu cầu thức ăn dinh dưỡng cho chó là gì?
Sáu chất dinh dưỡng cơ bản là nước, protein, chất béo, carbohydrate, khoáng chất và vitamin. Những chất dinh dưỡng thiết yếu này là cần thiết trong chế độ ăn thường ngày của chó và có liên quan đến tất cả các chức năng cơ bản của cơ thể. Yêu cầu chế độ ăn tối thiểu đã được thiết lập cho nhiều chất dinh dưỡng. Số lượng được phép tối đa của một số chất dinh dưỡng đã được biết và kết quả của độc tính đã được thiết lập. Điều ít được hiểu là những gì có thể xảy ra theo thời gian với sự thiếu hụt hoặc dư thừa cận biên.
Hướng dẫn dinh dưỡng đã được phát triển bởi Hiệp hội các nhà chức trách quản lý thực phẩm Hoa Kỳ (Association of American Feed Control Officials – AAFCO). Hướng dẫn của AAFCO là cơ sở chung cho thành phần dinh dưỡng của thức ăn vật nuôi thương mại. Hãy chắc chắn rằng thức ăn cho chó của bạn đáp ứng các tiêu chuẩn của AAFCO. Và hãy nhớ rằng đây là những hướng dẫn và chó cưng của bạn có thể cần nhiều hơn hoặc ít hơn tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của nó. Nói chuyện với bác sĩ thú y để biết thêm thông tin về các chất dinh dưỡng cụ thể mà chó cưng của bạn có thể cần.
Tôi nên tìm kiếm điều gì trong thức ăn dinh dưỡng cho chó?
Lời khuyên tốt nhất bạn có thể nhận được về việc cho chó ăn là: cho chó ăn thức ăn chất lượng cao nhất mà bạn có thể mua. Sự khác biệt giữa thực phẩm cao cấp và thực phẩm vừa ngân sách không được tìm thấy trên các nhãn hiệu dinh dưỡng; Chúng được tìm thấy trong chất lượng và nguồn gốc nguyên liệu. Hai loại thức ăn cho chó có thể chứa 27% protein nhưng khác nhau rất nhiều khi nói đến khả năng tiêu hóa.
Thành phần thức ăn vật nuôi được liệt kê theo thứ tự trọng lượng. Mỗi thành phần được cân khi nó được thêm vào lô thực phẩm và các thành phần như thịt tươi chứa rất nhiều nước, phần lớn bị mất trong quá trình chế biến. Điều này có nghĩa là chế độ ăn khô liệt kê bắp là thành phần đầu tiên có thể vượt trội về mặt dinh dưỡng so với một loại thịt được liệt kê trước.
Để làm phức tạp thêm vấn đề, một số chất dinh dưỡng được liệt kê dưới dạng phần trăm “tối thiểu”, trong khi những chất khác được liệt kê là phần trăm “tối đa”, có nghĩa là lô thực phẩm có thể chứa tỷ lệ thành phần cao hơn hoặc thấp hơn số liệu được ghi trên nhãn.
Phương pháp tốt nhất để chọn thức ăn cho chó là hỏi bác sĩ thú y. Tuy nhiên, đây là một số mẹo chung để giúp bạn quyết định những gì nên cho vào bát thức ăn của chó:
- Chọn chế độ ăn với các thành phần thật, dễ nhận biết, thực phẩm toàn phần1. Nếu phần lớn các thành phần được liệt kê là xa lạ với bạn, hãy tìm một chế độ ăn kiêng khác.
- Chọn chế độ ăn ít calo. Hầu hết những con chó trưởng thành, được nuôi trong nhà, đã triệt sản có nhu cầu năng lượng thấp. Chế độ ăn cho chó của bạn nên chứa một lượng calo tương đối nhỏ mỗi cup (cốc = 228g); lý tưởng là ít hơn 350 calo. Nếu thức ăn cho chó của bạn chứa 500 calo mỗi cup (cốc = 228g) và bạn có một con chó ~9kg, số lượng bạn nên cho ăn là rất nhỏ (và sẽ không thỏa mãn cho chó của bạn!). Một điều làm cho vấn đề tồi tệ hơn, thực phẩm có hàm lượng calo cao có nghĩa là thậm chí chỉ một vài miếng thức ăn khô của chó cũng có thể gây tăng cân.
Xem thêm: 9 loại thực phẩm tốt cho chó
Tôi nên cho chó ăn bao nhiêu là được?
Phương pháp lý tưởng để xác định có bao nhiêu calo để cho chó ăn là xác định trọng lượng thịt nạc của chó và nên cho ăn theo trọng lượng đó. Thật không may, điều này đòi hỏi phải theo dõi liên tục (cân liên tục) và không phải lúc nào cũng thực tế.
Bác sĩ thú y của bạn có thể ước tính số lượng calories chó của bạn cần mỗi ngày dựa trên lối sống và điểm số tình trạng cơ thể của nó. Công thức tiêu chuẩn được sử dụng để tính toán các yêu cầu năng lượng của một con chó trưởng thành trung bình sống trong nhà, được tập các bài tập thể dục hàng ngày nhẹ nhàng và được triệt sản là:
30 x trọng lượng tính bằng kg + 70 = nhu cầu calo hàng ngày
Xin lưu ý rằng một vài con chó của chúng tôi là “trung bình”, vì vậy công thức này chỉ là điểm khởi đầu. Hầu hết những con chó sẽ cần ít calo hơn mỗi ngày, trong khi một số ít sẽ yêu cầu nhiều hơn một chút. Tổng lượng calo hàng ngày này không chỉ bao gồm các bữa ăn cho chó của bạn, mà còn bất kỳ đồ ăn nhẹ và đồ ăn vặt nào. Nếu con chó của bạn cần giảm cân, bác sĩ thú y của bạn sẽ đề nghị hạn chế calo (thường là 70% đến 90% tổng số lượng được tính toán để duy trì trọng lượng).
Bao lâu thì tôi nên cho chó ăn?
Sự tiến hóa sinh học của những con chó khi chúng còn là những kẻ săn mồi đã cho chúng sự thích nghi chuyên biệt về tiêu hóa và đường dạ dày ruột cho phép chúng ăn một bữa ăn lớn và ngày tiếp theo có thể không ăn gì cả. Tuy nhiên, đối với hầu hết những con chó cưng, nên cho ăn một hoặc hai lần mỗi ngày. Nhiều con chó sẽ được hưởng lợi từ việc ăn các bữa ăn chia đều hai đến ba lần mỗi ngày.
Bất kể lịch cho ăn mà bạn chọn là như thế nào, bạn nên tránh cho phép chó của bạn vận động quá mạnh sau khi ăn một bữa ăn lớn, đặc biệt là nếu chó của bạn ăn thức ăn quá nhanh chóng. Điều này sẽ giúp giảm thiểu các vấn đề với đầy hơi, tắc ruột hoặc rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng khác.
Hãy chắc chắn rằng chó cưng của bạn có thể được uống nước sạch mọi lúc.
Thức ăn khô hay thức ăn đóng hộp (ướt) sẽ tốt hơn?
Về dinh dưỡng và khả năng tiêu hóa, không có sự khác biệt giữa thức ăn khô và thức ăn đóng hộp (ướt) cho chó. Bạn nên đưa ra quyết định dựa trên lối sống, sở thích và ngân sách của bạn. Đối với những con chó cần tiêu thụ nhiều nước hơn hoặc có một số nhu cầu đặc biệt về chế độ ăn uống, thực phẩm đóng hộp có thể là lựa chọn tốt hơn. Nếu không, hầu hết những con chó đều sẽ ăn thức ăn khô.
Một số khẩu phần thức ăn khô đã được đặc chế như chế độ ăn nha khoa và có thể giúp loại bỏ các mảng bám cơ học.
XEM THÊM: THỨC ĂN CHO CHÓ KHUYẾN MÃI TỚI 50% TẠI LAZADA CLICK ĐÂY
Có sự khác biệt về giống chó trong các yêu cầu dinh dưỡng không?
Trong nhiều thập kỷ qua, các chuyên gia dinh dưỡng và thú y đã xác định rằng có những biến thể về giống loài nhất định trong quá trình trao đổi chất và nhu cầu dinh dưỡng. Các giống chó được phát triển ở các địa điểm cụ thể, chẳng hạn như các giống chó ở Vòng Bắc Cực và một số giống Water Breeds (giống chó được huấn luyện để chơi các trò dưới nước và tha mồi), có thể đã thích nghi với chế độ ăn chuyên biệt phổ biến ở nơi xuất xứ của chúng. Sự khác biệt cận huyết và di truyền giữa các cá thể ở mỗi loài có thể dẫn đến nhu cầu cá nhân hóa chế độ ăn của thú cưng để tối ưu hóa sức khỏe.
Ngoài việc xem xét giống chó của bạn, bạn cũng nên xem xét đến lối sống của chó cưng. Các giống chó chuyên làm việc (chó săn, chó thử nghiệm hiện trường, chó chăn gia súc) đòi hỏi các tỷ lệ protein và chất béo khác nhau trong chế độ ăn của chúng so với các giống lap dog (chó cảnh)2 hoặc chó nhà ít vận động.
Dinh dưỡng trong từng-giai-đoạn-cuộc-đời có nghĩa là gì?
Chó có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau trong các giai đoạn khác nhau của cuộc đời, và cho chúng ăn một chế độ ăn được xây dựng cho tất cả các giai đoạn trong cuộc đời là không phù hợp. Một loại thức ăn cho chó ở mọi loại tuổi có thể không cung cấp đủ chất dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu của một con chó con đang lớn hoặc chó mẹ đang mang thai hoặc cho con bú. Ngược lại, chế độ ăn cho chó ở mọi loại tuổi này có thể cung cấp quá nhiều chất dinh dưỡng cho một con chó già hoặc chó không hay hoạt động. Cho chó ăn theo giai đoạn sống của nó (chó con, dậy thì, trưởng thành, mang thai, già) hiện được các chuyên gia dinh dưỡng uy tín khuyến cáo để duy trì sức khỏe tổng thể của chó và cải thiện cả chất lượng và số lượng cuộc sống của chó. Thông tin này có thể được tìm thấy trên nhãn thức ăn cho chó dưới dạng Tuyên bố của AAFCO.
Giai đoạn cho chó con ăn. Đầu đời, chó con phải ăn thường xuyên và nhiều! Chúng cần số lượng thức ăn tương đối lớn hơn vì chúng đang phát triển nhanh chóng và có da dày tương tối giới hạn. Khi được 6 đến 8 tuần tuổi, chúng cần được cho ăn khoảng 4 đến 6 bữa mỗi ngày. Đến 6 tháng, nhu cầu về thức ăn giảm đi vì chó con đã đạt khoảng 75% kích thước trưởng thành của chúng và có thể được cho ăn 2-3 bữa một ngày.
Một loại thức ăn cho chó con có chất lượng tốt có lợi thế hơn thức ăn cho chó trưởng thành vì nó được chế biến đặc biệt cho các yêu cầu dinh dưỡng đòi hỏi khắt khe của chó con và chứa lượng canxi thích hợp. Bởi vì sự phát triển nhanh chóng của chúng, bất kỳ sai lầm dinh dưỡng nào xảy ra trong giai đoạn này đều sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí không thể khắc phục và kéo dài suốt đời. Vì sự tăng trưởng gần như hoàn thành sau 8 đến 10 tháng tuổi, chó con có thể được chuyển sang thức ăn cho chó trưởng thành vào khoảng 12 tháng tuổi.
Nếu bạn có một con chó con giống lớn hoặc khổng lồ, nặng hơn 23 kg khi trưởng thành hoặc có nguy cơ mắc chứng loạn sản xương hông sau, loạn sản chân trước hoặc các tăng trưởng bất thường khác (ví dụ: Labrador và Golden Retrievers, German Shepherds), bạn nên cho chó ăn một loại thức ăn đặc biệt dành cho chó con giống lớn. Những chế độ ăn này được xây dựng để chứa tỷ lệ protein và canxi tối ưu để tăng trưởng xương nhanh vừa phải điều mà có thể dẫn đến rối loạn khớp. Bác sĩ thú y của bạn cũng có thể đề nghị một chế độ ăn cho chó trong giai đoạn dậy thì, sắp trưởng thành của chó.
Sau khi cai sữa, phần lớn chó con mất khả năng tiêu hóa đường sữa (lactose). Do đó, trong khi một lượng nhỏ có thể được dung nạp, thì việc cho uống sữa có thể gây khó chịu đường ruột và tiêu chảy vì chó không thể tiêu hóa nó đúng cách.
Giai đoạn cho các con chó lớn tuổi ăn. Những con chó lớn tuổi, đặc biệt là những con trên 7 tuổi, sẽ được hưởng lợi từ chế độ ăn theo công thức cho nhu cầu của chúng. Chế độ ăn cho chó lớn tuổi thường có lượng calo thấp hơn, protein cao hơn, natri thấp hơn và ít carbohydrate hơn. Nhiều loại cũng chứa các thành phần như prebiotic hoặc các lợi khuẩn để duy trì quần thể vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh, tăng axit béo omega-3 và các chất chống oxy hóa khác để chống viêm, và glucosamine để tăng cường sức khỏe khớp. Hãy chắc chắn hỏi bác sĩ thú y về thực phẩm nào là tốt nhất cho các con chó lớn tuổi. Một số chế độ ăn cho chó lớn tuổi sẽ bao gồm triglyceride chuỗi trung bình để giúp làm chậm những thay đổi của não có thể dẫn đến các vấn đề lão hóa.
Nhắn nhủ
Chọn một thực phẩm chất lượng cao từ hàng trăm thương hiệu và công thức có sẵn có thể là thách thức. Ngành công nghiệp dinh dưỡng thú cưng rất cạnh tranh, và hầu hết các loại thực phẩm có sẵn trên thị trường là chế độ ăn uống cân bằng rất tốt. Bạn hãy tìm hiểu kĩ các nhãn hiệu đồ ăn trên thị trường hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để giúp bạn chọn ra chế độ ăn khoa học và đáp ứng được nhu cầu cá nhân của mỗi chú chó.
Chú thích:
1Thực phẩm toàn phần: là thực phẩm thực vật chưa qua chế biến và chưa tinh chế, hoặc chế biến và tinh chế càng ít càng tốt, trước khi được tiêu thụ. Ví dụ về thực phẩm toàn phần bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, củ, các loại đậu, trái cây, rau quả. (Wikipedia)
2Lap dog: là giống chó vừa đủ nhỏ để được ôm trong tay hoặc nằm thoải mái trên đùi của một người. Lapdogs không phải là một giống chó cụ thể, nhưng là một thuật ngữ chung để chỉ một loại chó có kích thước nhỏ và có khuynh hướng thân thiện. (Wikipedia)
Nguồn: Monspet.com
Bài viết này được trích dịch từ:
vcahospitals.com/know-your-pet/nutrition-general-feeding-guidelines-for-dogs
Xem thêm:
https://www.facebook.com/monspet/
https://twitter.com/MonsPetblog
Lê Vân Anh là founder của website Monspet, và hiện cũng đang là một foster – chuyên cứu hộ nhiều chó mèo lang thang cơ nhỡ. Từ kinh nghiệm thực tế và luôn cố gắng học hỏi các thông tin mới đã giúp cô ấy có được khá nhiều kiến thức và kĩ năng trong hoạt động cứu hộ, chăm sóc động vật. Bạn có thể theo dõi thêm về cô ấy tại đây:
