9 loại Giun Sán ở mèo – Cách nhận biết và chữa trị ra sao?

Việc phát hiện ra mèo bị giun sán có thể gây sốc và khó chịu. Cho dù chúng ở bên ngoài hay bên trong, những ký sinh trùng này đều có thể tàn phá sức khỏe của mèo. Nhưng nếu được chẩn đoán và điều trị thích hợp, giun sán ở mèo có thể được điều trị và được loại bỏ một cách hiệu quả.

Các loại giun sán ở mèo phổ biến nhất

Dưới đây là danh sách các loại giun sán ở mèo hay được tìm thấy nhất:

• Giun đũa (Giun tròn): Đây là loại ký sinh trùng đường ruột phổ biến nhất được tìm thấy ở mèo; chúng cũng có thể nhìn thấy được bằng mắt thường. Giun đũa có chiều dài từ 15cm và trông giống như mì spaghetti. Chúng ăn chất dinh dưỡng từ thức ăn mà mèo của bạn ăn vào. Giun sau đó sản xuất trứng và được đào thải qua phân. Đôi khi, bạn có thể nhìn thấy giun đũa di chuyển trong phân hoặc chất nôn của mèo.
• Sán dây: Sán dây, một loại ký sinh trùng nội tạng khác, có hình dạng dẹt và giống dải băng bên trong ruột, nhưng các đoạn của giun có thể giống hạt gạo nhỏ hoặc hạt vừng trong phân của mèo. Loài này có chiều dài tới 50cm. Con mèo của bạn có thể nhiễm sán dây bằng cách ăn phải một con bọ chét bị nhiễm trứng sán dây, trong khi chải lông hoặc ăn thịt chim hoặc động vật gặm nhấm bị nhiễm khuẩn. Giun chỉ trưởng thành bên trong ruột. Các mảnh giun sau đó vỡ ra và bị tống ra ngoài theo phân. Bạn có thể phát hiện chúng trong phân mèo hoặc trên lông gần hậu môn, nhưng trong một số trường hợp, chúng lây lan lẻ tẻ, nghĩa là không phải lúc nào chúng cũng được tìm thấy khi kiểm tra phân mèo.
• Giun móc: Những ký sinh trùng nhỏ bên trong này được đặt tên theo những chiếc răng giống như móc câu mà chúng dùng để bám vào niêm mạc ruột, nơi chúng hút máu của mèo. Mèo nhiễm giun móc trực tiếp từ ấu trùng xâm nhập vào da hoặc khi còn trong tử cung của mèo mẹ. Đầu tiên ấu trùng di chuyển đến phổi trước khi định cư trong ruột, nơi chúng phát triển thành giun trưởng thành. Giun móc là loại ký sinh trùng đường ruột gây hại nhất vì có khả năng gây chảy máu đường ruột. May mắn thay, loại ký sinh trùng này ít phổ biến ở mèo hơn các loại giun khác. Giun móc thường không thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng vì thiếu máu là triệu chứng chính nên bạn có thể nhận thấy các dấu hiệu như nướu/mũi nhợt nhạt và thiếu năng lượng.

• Giun tim: Giun tim là loại giun sán ở mèo có khả năng gây tử vong lây nhiễm vào tim, mạch máu và phổi. Chúng lây truyền qua vết cắn của muỗi bị nhiễm bệnh. Thật không may, không có cách chữa khỏi bệnh giun tim ở mèo, vì vậy các biện pháp phòng ngừa hàng tháng là hình thức bảo vệ duy nhất.
• Giun phổi: Giun phổi bị nhiễm khi mèo uống nước bị ô nhiễm hoặc săn bắt và ăn thịt chim hoặc động vật gặm nhấm bị nhiễm ấu trùng giun phổi. Khi ấu trùng đi qua ruột mèo, chúng sẽ di chuyển đến phổi nơi chúng phát triển thành giun trưởng thành và đẻ trứng. Giun phổi sẽ bị trục xuất bằng cách ho hoặc thải qua phân mèo. Giun phổi thường không được chẩn đoán vì các triệu chứng ở dạng vấn đề về hô hấp tương tự như các triệu chứng do các tình trạng khác như viêm phế quản hoặc viêm phổi gây ra. May mắn thay, bệnh giun phổi tương đối hiếm gặp.
• Giun tóc: Nhiễm giun tóc ở mèo có thể sẽ rất nghiêm trọng. Những ký sinh trùng giun sán ở mèo này được lây nhiễm khi mèo ăn phải bất cứ thứ gì có chứa trứng của chúng, có thể tìm thấy trong thức ăn, nước, đất, phân bị nhiễm bệnh và thịt động vật. Trứng giun tóc có thể tồn tại trong môi trường tới 5 năm, mất 11 tuần để trưởng thành trong cơ thể và có thể tồn tại trong vật chủ tới 16 tháng. Mèo bị nhiễm loài giun sán ở mèo có thể có dấu hiệu sụt cân, các vấn đề về tiêu hóa hoặc đường ruột và tiêu chảy ra máu.
• Giun dạ dày: Giun dạ dày lây truyền qua chất nôn của mèo bị nhiễm bệnh và chúng phổ biến nhất ở những con mèo đi lang thang tự do hoặc những con thuộc các hộ gia đình có nhiều mèo. Các triệu chứng của giun dạ dày bao gồm chán ăn, nôn mửa mãn tính, sụt cân và suy dinh dưỡng, mặc dù mèo bị nhiễm bệnh có thể không có triệu chứng. May mắn thay, giun dạ dày có thể điều trị dễ dàng.
• Giun bàng quang: Giun bàng quang không phổ biến ở mèo và hiếm khi được phát hiện vì chúng không có dấu hiệu lâm sàng. Mèo bị nhiễm bệnh nặng có thể có dấu hiệu nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc bệnh tật. Giun bàng quang bị thải ra ngoài qua nước tiểu của mèo.
• Sán lá gan: Sán lá gan ở mèo thường ảnh hưởng đến ruột non, gan, ống tụy và ống mật. Sán lá gan mèo sống trong nước và lây nhiễm sang mèo thông qua vật chủ thứ cấp. Ví dụ, sán lá gan lây nhiễm đầu tiên vào vật chủ trung gian, thường là ốc sên. Con ốc đó sau đó bị thằn lằn hoặc ếch ăn và trở thành vật chủ thứ cấp của sán lá gan. Vật chủ trung gian thứ hai này sau đó được mèo ăn vào, khiến mèo bị nhiễm sán lá gan. Môi trường tự nhiên của sán lá gan ở mèo là các vùng cận nhiệt đới ấm áp như Florida và Hawaii.

Bạn cũng có thể đã nghe nói về nấm ngoài da (ringworm). Mặc dù có tên như vậy nhưng nấm ngoài da thực ra không phải là một loại giun sán ở mèo. Đó là một bệnh nấm ảnh hưởng đến da và lông của mèo.

Trong phần còn lại của bài viết này, chúng tôi sẽ chủ yếu tập trung vào các loại giun đường ruột phổ biến nhất: giun tròn, sán dây và giun móc.

Những dấu hiệu và triệu chứng của giun sán ở mèo là gì?

Cả mèo trong nhà và ngoài trời, già và trẻ đều có thể nhiễm giun sán ở mèo. Mèo trưởng thành có thể nhiễm giun từ phân, bọ chét hoặc động vật gặm nhấm bị ô nhiễm, trong khi mèo con nhỏ hơn có thể tiếp xúc với giun khi đang trong giai đoạn bú sữa.

Các triệu chứng sau đây là dấu hiệu cho thấy mèo bị giun sán:

• Sự hiện diện rõ ràng: Đối với nhiều người nuôi mèo, dấu hiệu đầu tiên sẽ là sự hiện diện rõ ràng của giun. Bạn có thể nhìn thấy toàn bộ giun, một phần giun hoặc trứng giun trong phân hoặc chất nôn của thú cưng. Giun hoặc trứng đôi khi cũng có thể di chuyển đến hậu môn của mèo, mắc kẹt trong lông.
• Thay đổi bộ lông: Nếu mèo bị giun sán, lông của chúng có thể xỉn màu, nhàu nát hoặc vón cục do thiếu chất dinh dưỡng hoặc mất nước.
• Thay đổi màu sắc của nướu: Nướu của mèo khỏe mạnh phải đẹp và có màu hồng, nhưng nếu chúng có màu nhạt hoặc trắng, mèo của bạn có thể bị thiếu máu do nhiễm giun.
• Nôn mửa: Nôn mửa là hiện tượng thường xuyên xảy ra ở mèo, nhưng nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên hơn bình thường thì thủ phạm có thể là giun sán ở mèo.
• Thay đổi trong phân / nhu động ruột: Phân sẫm màu, có chất nhầy, cho thấy có máu lẫn trong phân, có khả năng là do giun móc. Giun trong ruột cũng có thể gây tiêu chảy.
• Tăng cảm giác thèm ăn mặc dù giảm cân: Vì giun làm mèo mất đi các chất dinh dưỡng quan trọng, chúng cần ăn nhiều thức ăn hơn để cố gắng duy trì tình trạng cơ thể.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, điều quan trọng là phải đưa mèo đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức.

>>> Cách chữa bệnh cường giáp ở mèo hiệu quả cao

Mèo bị giun sán như thế nào?

Mặc dù các loại giun khác nhau có cách lây nhiễm khác nhau, nhưng có một số cách chính khiến mèo dễ bị nhiễm giun sán. Chúng bao gồm lây truyền qua phân, ăn phải vật chủ bị nhiễm bệnh (chẳng hạn như chim, loài gặm nhấm, bò sát hoặc côn trùng) và mèo có bọ chét hay tự liếm lông có nguy cơ nuốt phải bọ chét bị nhiễm ký sinh trùng.

Mèo có thể nhiễm giun từ chó không?

Có, mèo có thể nhiễm giun từ chó. Điều này thường xảy ra khi mèo ăn phải phân của chó bị nhiễm giun.

Giun có gây đau cho mèo không?

Giun có thể gây đau đớn cho mèo và đặc biệt là những con mèo có nhiều ký sinh trùng hoặc các vấn đề liên quan có thể cảm thấy rất đau đớn. Các triệu chứng về đường tiêu hóa như nôn mửa, tiêu chảy và chuột rút có thể gây khó chịu và khi một số ấu trùng giun di chuyển qua các cơ quan nội tạng của mèo, chúng có thể cũng gây viêm các mô bị ảnh hưởng và gây ra tình trạng khó chịu hơn.

Chẩn đoán giun sán ở mèo

Trong khi một số loài giun sán ở mèo có thể được nhìn thấy bằng mắt thường thì một số khác phải được chẩn đoán bằng xét nghiệm phân. Bác sĩ thú y sẽ yêu cầu bạn mang mẫu phân đến, mẫu phân sẽ được cho vào dung dịch để trứng ký sinh trùng tách ra khỏi phân và nổi lên trên.

Tiếp theo, một giọt mẫu được đặt trên một phiến kính và kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định chính xác loại giun đang lây nhiễm cho mèo của bạn. Sau đó kiểm tra thể chất, cùng với xét nghiệm máu, cũng có thể được thực hiện để có được bức tranh toàn cảnh về sức khỏe của mèo.

Vì vòng đời của mỗi loại giun sán ở mèo là khác nhau nên điều quan trọng là phải biết chính xác loại giun lây nhiễm cho mèo của bạn. Điều này sẽ xác định thuốc, cách điều trị và chăm sóc theo dõi. Sau khi điều trị, mèo của bạn có thể sẽ cần xét nghiệm phân lần nữa để đảm bảo giun đã được loại bỏ.

Rất may, hầu hết các loại giun sán ở mèo đều dễ dàng được giải quyết bằng một liều thuốc tẩy giun duy nhất hoặc một đợt thuốc tẩy giun ngắn mà bác sĩ thú y có thể kê đơn và sử dụng. Một số loại giun (bao gồm giun móc và giun phổi) có thể khó giải quyết hơn, dẫn đến thời gian điều trị thuốc tẩy giun đường ruột lâu hơn một chút.

>>> Suy thận ở mèo có chữa được không?

Giun sán ở mèo có lây không? Liệu con người có thể lây nhiễm giun từ mèo?

Có, con người có thể bị nhiễm giun từ mèo nếu tiếp xúc trực tiếp với phân hoặc đất bị nhiễm bệnh. Điều này có xu hướng xảy ra khi mọi người làm vườn mà không đeo găng tay, đi chân trần qua đất bị nhiễm khuẩn hoặc nếu trẻ em đang chơi trong hộp cát có phân mèo bị nhiễm bệnh. Cách tốt nhất để ngăn chặn điều này xảy ra là thực hành vệ sinh thật tốt.

Mèo bị giun sán phải làm sao?

Cách tốt nhất để điều trị giun sán ở mèo là dùng thuốc tẩy giun để tiêu diệt cả ấu trùng và giun trưởng thành trong ruột mèo. Trong nhiều trường hợp, thuốc tẩy giun có thể được sử dụng nhiều lần để làm gián đoạn vòng đời của ký sinh trùng đường ruột. Phải đảm bảo làm theo hướng dẫn của bác sĩ thú y về liều lượng và thời điểm sử dụng chúng. Trong nhiều trường hợp khác, liều dùng thứ hai sẽ được sử dụng để tiêu diệt bất kỳ con giun nào có thể đã nở sau khi sử dụng liều đầu tiên.

Mèo con

• Bạn sẽ cần một phương pháp tẩy giun phù hợp với độ tuổi và cân nặng của mèo con.
• Lần điều trị đầu tiên là khi mèo con được 3 tuần tuổi và sau đó, mèo con nên tẩy giun hai tuần một lần cho đến khi chúng được 16 tuần tuổi.
• Sau 16 tuần, mèo con sẽ cần được điều trị từ 3 đến 6 tháng một lần hoặc thường xuyên như bác sĩ thú y gợi ý.

Mèo trưởng thành

• Việc điều trị từ 3 đến 6 tháng một lần thường là đủ để ngăn ngừa giun gây ra vấn đề ở mèo trưởng thành.
• Có thể cần phải tẩy giun cho mèo thường xuyên hơn một chút nếu chúng hay đi săn mồi bên ngoài trời nhiều.

Điều gì sẽ xảy ra sau khi điều trị

• Bạn có thể thấy giun chết trong phân mèo nếu mèo bị nhiễm giun nặng, nhưng nhiều khả năng là bạn sẽ không thấy gì sau khi xử lý giun.
• Hãy liên hệ với bác sĩ thú y nếu mèo của bạn bị tiêu chảy hoặc có vẻ không khỏe sau khi uống thuốc tẩy giun.

Đâu là loại thuốc tẩy giun tốt nhất cho mèo của tôi?

Có nhiều loại sản phẩm tẩy giun khác nhau dành cho mèo, bao gồm viên nén, dạng lỏng, dạng kem và các sản phẩm tẩy giun dạng spot-on. Khi chọn một loại thuốc tẩy giun cho mèo của bạn, hãy đảm bảo rằng nó có tác dụng đối với cả sán dây và giun đũa. Và bạn có thể cho mèo dễ dàng dùng nó, tức là sử dụng dạng spot-on, dạng lỏng hoặc dạng kem nếu mèo không chịu nuốt dạng viên nén.

Dưới đây là danh sách một số loại thuốc tẩy giun phổ biến cho mèo:

1. Virbac Exotral: Thuốc tẩy giun cho mèo của hãng Virbac.
2. Bio Rantel: Thuốc tẩy giun sán phù hợp cho cả chó và mèo.
3. Merantel-L và Merantel-S: Loại thuốc tẩy giun Merantel có sẵn dạng lỏng và viên nén.
4. Mèo Hanvet Sanpet: Sản phẩm tẩy giun dành riêng cho mèo từ Hanvet.
5. Interceptor: Thuốc tẩy giun cho mèo của hãng Interceptor.
6. Revolution: Sản phẩm tẩy giun chó mèo có tính năng bảo vệ khỏi ký sinh trùng và sâu bọ.
7. Drontal: Một trong những sản phẩm tẩy giun phổ biến và được biết đến rộng rãi cho chó mèo.

• Thuốc tẩy giun theo đơn

Tốt nhất là trong tất cả các trường hợp có thể, hãy sử dụng một loại thuốc tẩy giun sán ở mèo theo đơn từ bác sĩ thú y của bạn.

Nếu mèo của bạn khỏe mạnh và đã được thăm khám bởi bác sĩ thú y gần đây, phòng mạch của bạn sẽ có khả năng cung cấp một loại thuốc tẩy giun mà không cần kê đơn bởi bác sĩ thú y. Họ chỉ cần biết mèo của bạn nặng bao nhiêu kí để có thể cấp liều thuốc đúng theo số kí.

Nếu mèo của bạn đã không được kiểm tra sức khỏe trong một thời gian dài, bạn sẽ cần phải đặt lịch hẹn với bác sĩ thú y.

• Thuốc tẩy giun không kê đơn

Có nhiều loại thuốc tẩy giun sán ở mèo khác nhau có thể mua mà không cần đơn, và chúng khác nhau rất nhiều về công dụng. Vì vậy quan trọng là bạn phải biết sự khác biệt giữa chúng.

Sản phẩm có thể mua ngay trên kệ mà không cần thảo luận với bác sĩ hoặc trả lời một số câu hỏi về mèo của bạn, loại này thường ít đáng tin cậy hơn so với các sản phẩm ‘NFA-VPS‘ – chỉ có thể được bán bởi người được đào tạo đặc biệt, được lưu trữ trong tủ thuốc và để mua chúng bạn sẽ cần phải trả lời một số câu hỏi về mèo của bạn, bao gồm cân nặng của mèo.

Điều gì xảy ra nếu giun sán không được điều trị ở mèo?

Tùy thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng, việc nhiễm giun nếu không được điều trị có thể dẫn đến các bệnh vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho mèo của bạn – bao gồm suy dinh dưỡng, thiếu máu trầm trọng và tắc nghẽn đường ruột – có thể đe dọa đến tính mạng. Đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải điều trị mèo bị giun sán càng sớm càng tốt.

Ngăn ngừa sự lây nhiễm (hoặc tái nhiễm) giun ở mèo

Sau khi mèo của bạn đã được điều trị giun, điều quan trọng là bạn phải tiếp tục chủ động giữ an toàn cho mèo. Tuân thủ chế độ phòng ngừa bọ chét nghiêm ngặt quanh năm có thể giúp giảm nguy cơ mèo bị giun sán vì bọ chét thường mang theo trứng giun.

Tương tự, nếu mèo của bạn là những kẻ săn mồi và đặc biệt nếu chúng dành thời gian cả trong nhà và ngoài trời, việc tẩy giun phòng ngừa 3 tháng một lần có thể giúp loại bỏ bất kỳ loại giun đường ruột nào trước khi chúng có thể trở thành gánh nặng lớn cho thú cưng của bạn. Cuối cùng, hãy chú ý đến hộp cát vệ sinh của mèo, giữ cho nó luôn mới và sạch sẽ hàng ngày.

Có một số loài giun sán ở mèo có thể gây hại cho con người. Để bảo vệ bản thân, cùng với mèo và bất kỳ vật nuôi nào khác, bạn hãy dọn sạch phân mèo ngay lập tức, nên rửa tay và nếu có thể, và hãy đeo găng tay mỗi khi dọn dẹp hộp vệ sinh.

Tổng kết

Có nhiều loại giun khác nhau có thể lây nhiễm cho mèo, vì vậy bạn hãy chú ý đến các dấu hiệu và triệu chứng. Việc điều trị ngay lập tức không chỉ giúp ngăn chặn tình trạng lây nhiễm giun sán ở mèo trở nên trầm trọng hơn mà còn giúp bảo vệ những vật nuôi khác (và con người) trong nhà bạn. Việc phát hiện ra mèo bị giun sán có thể khiến bạn lo lắng, nhưng với phương pháp điều trị hiệu quả từ bác sĩ thú y, mèo cưng của bạn có thể sẽ hết giun trước khi bạn kịp nhận ra đấy!

Tài liệu tham khảo:

smalldoorvet.com/learning-center/medical/worms-in-cats

pdsa.org.uk/pet-help-and-advice/pet-health-hub/conditions/worms-in-cats