Bệnh Tularemia, còn được gọi là bệnh sốt thỏ (Rabbit fever), là một căn bệnh truyền nhiễm gây ra bởi vi khuẩn Francisella tularensis. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nhiễm trùng do vi khuẩn Tularemia ở chó, một bệnh lây nhiễm đáng lo ngại và những yếu tố liên quan. Từ các triệu chứng, cách lây nhiễm cho đến biện pháp phòng ngừa và điều trị, Monspet sẽ cung cấp các thông tin quan trọng để hiểu và đối phó với căn bệnh nhiễm khuẩn Tularemia này. Hãy cùng đi vào chi tiết và tìm hiểu về căn bệnh này để bảo vệ sức khỏe của bạn và của cộng đồng.
Nhiễm khuẩn Tularemia là gì?
Bệnh Tularemia, còn được gọi là “sốt thỏ” là một bệnh do vi khuẩn Francisella tularensis gây ra, lây từ động vật sang người có thể ảnh hưởng đến nhiều loại động vật có vú, bao gồm cả con người. Bệnh sốt thỏ phổ biến nhất được tìm thấy ở thỏ và loài gặm nhấm, và nó tồn tại bằng cách tạo ra các khối giống như khối u và áp-xe trong gan của động vật nạn nhân. Đây là một căn bệnh không xuất hiện ở Vương quốc Anh, Châu Phi, Nam Mỹ hoặc Úc. Nhưng ở Bắc Mỹ, các trường hợp mắc bệnh sốt thỏ nằm rải rác khắp lục địa. Nó thường thấy nhất vào cuối mùa xuân và mùa hè.
Chó của bạn có thể bị nhiễm bệnh tularemia khi tiếp xúc với động vật hoang dã, vật nuôi bị nhiễm bệnh hoặc đất, nước bị ô nhiễm. Các trường hợp mắc bệnh Tularemia có xu hướng cao hơn khi số lượng ve và ruồi hươu gia tăng trong những tháng mùa hè. Đây là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn nghiêm trọng có thể gây tử vong nếu không được điều trị. Nếu bạn nghi ngờ chú chó của mình mắc bệnh sốt thỏ, bạn nên liên hệ với bác sĩ thú y càng sớm càng tốt. Điều trị kháng sinh sớm sẽ có cơ hội khỏi bệnh cao.
Các triệu chứng nhiễm bệnh Tularemia ở chó
Tularemia là một bệnh nhiễm trùng hiếm gặp ở chó và chó được biết là ít bị bệnh hơn các loài khác. Có thể mất từ một đến mười ngày kể từ khi tiếp xúc với vi khuẩn, các triệu chứng mới phát sinh ở chó của bạn. Con người cũng dễ mắc bệnh sốt thỏ và có thể bị nhiễm bệnh từ thú cưng của họ. Các triệu chứng ở người cũng tương tự như vậy và nếu bạn cho rằng mình đã mắc bệnh Tularemia, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời.
Sau khi nhiễm bệnh tularemia, vi khuẩn sẽ tích tụ trong các hạch bạch huyết ở đầu, cổ và đường tiêu hóa của chó. Từ đó, vi khuẩn di chuyển đến phổi, gan, lá lách và tủy xương. Nói chung, các dấu hiệu bệnh tularemia lâm sàng ở chó hạn chế hơn và ít nghiêm trọng hơn so với các loài khác, nhưng những con chó nhỏ hơn hoặc bị suy giảm miễn dịch có thể sẽ mắc bệnh nghiêm trọng.
Bao gồm:
- Ho
- Bệnh tiêu chảy
- Đi tiểu thường xuyên
- Sốt thấp đến cao đột ngột
- Vàng da
- Thờ ơ
- Giảm khả năng vận động
- Loét da
- Căng cơ
- Bướu cổ
- Viêm họng
- Nhiễm vi khuẩn của bọ ve
- Nôn mửa
- Ít gặp hơn, chó có thể bị viêm kết mạc, viêm màng bồ đào (viêm ở mắt), áp-xe dẫn lưu và hạch bạch huyết to ra.
Mặc dù bệnh tularemia này có thể lây lan bất cứ lúc nào, nhưng các trường hợp mắc bệnh sốt thỏ có xu hướng cao hơn trong những tháng ấm hơn, khi nhiệt độ thuận lợi cho sự bùng phát của ve.
>>> Xem thêm về các loại bệnh do ve gây ra khác TẠI ĐÂY <<<
Các loại bệnh tularemia
Có hai loại vi khuẩn bệnh sốt thỏ được tìm thấy ở Hoa Kỳ, Loại B (Francisella tularensis biovar palearctica) và Loại A (Francisella tularensis biovar tularensis).
Loại B là một dạng bệnh nhẹ có liên quan nhiều đến ô nhiễm nước và động vật có vú sống dưới nước.
Loại A nghiêm trọng hơn trong hai loại và cần được chăm sóc y tế kịp thời để điều trị sự nhiễm trùng.
Nguyên nhân gây nhiễm trùng do vi khuẩn Tularemia ở chó
Tularemia là một bệnh do vi khuẩn lây truyền từ động vật sang người do một loại vi khuẩn thuộc họ Francisella Tularemia (Xem thêm) gây ra. Nó còn được gọi là “sốt thỏ” vì thỏ và sóc là những vật có khả năng rất cao truyền bệnh tularemia.
Các bệnh lây từ động vật sang người có thể ảnh hưởng đến nhiều loại động vật có vú và có thể truyền từ loài này sang loài khác. Điều này có nghĩa là nó có thể lây truyền không chỉ cho những con chó khác trong gia đình mà còn cho những vật nuôi khác cũng như các thành viên trong gia đình.
Các trường hợp lây nhiễm phổ biến bao gồm:
- Đất bị ô nhiễm
- Nước bị ô nhiễm
- Hít phải vi khuẩn aerosolized
- Tiếp xúc da kề da
- Bị ve, bọ chét hoặc ruồi hươu (deer fly) cắn
Nuốt phải các mô hoặc chất dịch cơ thể của động vật bị nhiễm bệnh. Sau khi ăn, các hạch bạch huyết ở đầu, cổ và hệ tiêu hóa sẽ thu thập vi khuẩn. Từ đó, nhiễm trùng toàn thân xảy ra.
Một số côn trùng hút máu và loài nhện bao gồm bọ ve, muỗi vằn, bọ chét hoặc muỗi có thể truyền bệnh tularemia.
Khi vi khuẩn ở trong hệ thống bạch huyết, sinh vật có thể được tìm thấy trong phổi, gan, lá lách và tủy xương.
Việc chẩn đoán nhiễm khuẩn Tularemia ở chó
Các triệu chứng liên quan đến bệnh sốt thỏ sẽ khiến bác sĩ thú y phải có được đầy đủ về tiền sử của bệnh nhân, đặc biệt lưu ý về động vật hoang dã hoặc vật trung gian lây nhiễm phổ biến khác mà chó của bạn có thể đã tiếp xúc trong vài tuần qua. Thông thường, sẽ tiến hành một cuộc kiểm tra thể chất tổng quát và hoàn thành hồ sơ phân tích máu và hóa học. Các xét nghiệm chẩn đoán thường bao gồm complete blood count (CBC), bảng hóa học máu và phân tích nước tiểu. Xét nghiệm sẽ cho thấy số lượng bạch cầu cao, lượng đường trong máu thấp, natri trong máu thấp và nồng độ bilirubin trong máu cao. Cũng có thể có máu trong nước tiểu.
Các xét nghiệm máu được thực hiện cách nhau 2 – 4 tuần có thể chứng minh sự gia tăng kháng thể bệnh sốt thỏ để chỉ ra sự nhiễm trùng. Xét nghiệm DNA (được gọi là PCR) cũng có thể xác định bệnh sốt thỏ trong các mẫu máu hoặc mô. Các xét nghiệm bổ sung sẽ là cần thiết để xác định sự nhiễm trùng và có thể sẽ cần phải được gửi đến một phòng thí nghiệm bên ngoài, vì vậy kết quả xét nghiệm có thể mất một thời gian.
Chẩn đoán sơ bộ dựa trên việc khám sức khỏe và tiền sử bệnh có thể cho bạn biết tình hình bệnh của chó để điều trị kịp thời ngay cả trước khi có chẩn đoán cuối cùng, và xét nghiệm nuôi cấy vi khuẩn cũng sẽ được chỉ định.
Các triệu chứng của bệnh Tularemia tương tự như các triệu chứng của các bệnh do vi khuẩn khác như Pseudotuberculosis và bệnh dịch hạch, vì vậy chẩn đoán vi khuẩn yêu cầu phải được xác định bằng nuôi cấy hoặc bằng xét nghiệm kháng thể. Nếu không được điều trị, chẩn đoán bệnh Tularemia thường được phát hiện trong quá trình khám nghiệm tử thi. Ở một số khu vực, chẩn đoán bệnh sốt thỏ có thể cần phải báo cáo cho cơ quan y tế công cộng địa phương.
>>>Cùng tìm hiểu thêm về:
Ký sinh trùng máu Babesiosis ở chó
Làm thế nào để phát hiện chó bị bệnh Lyme
Việc điều trị nhiễm khuẩn Tularemia ở chó
Tiên lượng tốt cho động vật là được điều trị bằng kháng sinh để tránh nhiễm trùng sớm. Bệnh sốt thỏ có triệu chứng càng lâu mà không được điều trị thì tiên lượng càng xấu và khả năng nhiễm trùng dẫn đến tử vong càng cao.
Streptomycin thường đáng tin cậy để sử dụng ở cả động vật và người, nó giúp chống nhiễm trùng bệnh tularemia, mặc dù cũng có các loại kháng sinh khác như gentamicin hoặc tetracycline có thể được tư vấn sử dụng tùy theo hoàn cảnh. Ototoxicity với các loại kháng sinh cần thiết để chống lại Francisella tularensis có nguy cơ gây tổn thương tai, nhưng nguy cơ này rất ít. Nếu chú chó của bạn bị nôn mửa và / hoặc tiêu chảy khi uống kháng sinh, hãy báo ngay cho bác sĩ thú y biết để họ có thể chuyển sang một loại kháng sinh khác hoặc thêm vào các loại thuốc giúp bảo vệ đường tiêu hóa cho chó của bạn.
Điều cần thiết với bệnh tularemia này và các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn có thể điều trị khác là tiếp tục chữa trị đầy đủ liều theo đơn đã được kê, từ 10 đến 14 ngày tùy thuộc vào loại kháng sinh được sử dụng. Điều này áp dụng ngay cả khi các triệu chứng đã thuyên giảm vì việc kết thúc điều trị trước khi được khuyến nghị có thể dẫn đến tái phát bệnh.
Tùy thuộc vào các triệu chứng hiện tại, việc điều trị cũng có thể bao gồm truyền dịch tĩnh mạch để ngăn ngừa mất nước và mất cân bằng điện giải.
Sự phục hồi sau khi nhiễm bệnh
Đảm bảo rằng thú cưng của bạn uống đủ liều thuốc kháng sinh là điều tốt nhất bạn có thể làm để bảo vệ sức khỏe của chúng trước căn bệnh tularemia này. Giữ chó của bạn trong một môi trường tách biệt sẽ giúp ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn trong nhà và sẽ cho phép bạn kiểm soát môi trường mà chú chó đang ở tốt hơn. Giữ cho một môi trường an toàn và yên tĩnh sẽ giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục, đồng thời hãy để cho chó của bạn tiếp cận dễ dàng với thức ăn và nước uống hằng ngày.
Nên loại bỏ phân của thú cưng ngay lập tức và đeo găng tay trong suốt quá trình này. Vì bệnh tularemia này có thể lây lan giữa các loài, điều cần thiết là phải tuân thủ các biện pháp vệ sinh thật thận trọng khi chăm sóc thú cưng của bạn, chẳng hạn như rửa tay kỹ lưỡng thường xuyên. Phụ nữ mang thai, người già và trẻ nhỏ nên hết sức thận trọng khi hỗ trợ điều trị căn bệnh này cho chó của mình vì bản thân họ có thể có nguy cơ bị nhiễm trùng.
Nếu bạn sống ở một điểm nóng về bệnh sốt thỏ, việc ngăn chó của bạn ăn phải các loài gặm nhấm và thỏ có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Tương tự như vậy, phòng chống ký sinh trùng bao gồm bọ ve có thể giúp giảm thiểu rủi ro. Điều quan trọng là bản thân bạn phải thực hiện vệ sinh đúng cách nếu bạn sống ở một điểm nóng về bệnh sốt thỏ. Nếu bạn có thắc mắc về bệnh nhiễm khuẩn tularemia và khi chú chó của bạn mắc bệnh này, hãy tìm lời khuyên từ bác sĩ thú y đáng tin cậy.
Tôi có thể mắc bệnh sốt thỏ (tularemia) không?
Bệnh sốt thỏ hay bệnh tularemia có khả năng cao lây nhiễm từ động vật sang người, có nghĩa là nó có thể lây nhiễm sang người. Con người có thể bị lây nhiễm do bị ve cắn và uống phải nước bị ô nhiễm. Bên cạnh đó, vết cắn hoặc vết trầy xước cũng có thể là nguồn phơi nhiễm. Vi khuẩn tạo ra vết phồng rộp trên da 3 – 5 ngày sau khi tiếp xúc. Vết phồng rộp lở loét trong 2 – 4 ngày sau khi nhiễm khuẩn, vi khuẩn xâm nhập vào hệ thống bạch huyết, lây lan sang các phần còn lại của cơ thể.
Khi nhập viện, những chú chó sẽ được cách ly và đội ngũ thú y phải mặc đồ bảo hộ trong quá trình điều trị. Bệnh sốt thỏ là một bệnh phải được báo cáo lại mọi lúc khi có ca nhiễm, có nghĩa là nó có tầm quan trọng rất lớn đối với sức khỏe cộng đồng đến mức các bác sĩ và bác sĩ thú y phải báo cáo kết quả chẩn đoán bệnh tularemia cho cơ quan y tế của họ.
Tổng kết lại, bệnh Tularemia là một căn bệnh truyền nhiễm đáng chú ý, đòi hỏi sự nhận biết và hiểu biết để phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Việc nắm vững thông tin về bệnh, biểu hiện và cách lây nhiễm sẽ giúp chúng ta đưa ra các biện pháp phòng ngừa và đối phó đúng hướng. Hãy nhớ rằng việc tham khảo ý kiến bác sĩ và tuân thủ các hướng dẫn từ các cơ quan y tế địa phương là quan trọng trong việc đối phó với nhiễm trùng Tularemia. Chăm sóc sức khỏe cá nhân, giữ vệ sinh môi trường và tránh tiếp xúc với nguồn lây nhiễm có thể giảm nguy cơ mắc bệnh. Bằng sự nhận thức và hành động đúng, chúng ta có thể bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi sự lan truyền của bệnh nhiễm khuẩn Tularemia.
Tài liệu tham khảo:
wagwalking.com/condition/bacterial-infection-tularemia
vcahospitals.com/know-your-pet/tularemia-in-dogs
thesprucepets.com/tularemia-in-dogs-4801244
Lê Vân Anh là founder của website Monspet, và hiện cũng đang là một foster – chuyên cứu hộ nhiều chó mèo lang thang cơ nhỡ. Từ kinh nghiệm thực tế và luôn cố gắng học hỏi các thông tin mới đã giúp cô ấy có được khá nhiều kiến thức và kĩ năng trong hoạt động cứu hộ, chăm sóc động vật. Bạn có thể theo dõi thêm về cô ấy tại đây:
